NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
16- (2283) حدثنا
عبدالله بن
براد الأشعري
وأبو كريب (واللفظ
لأبي كريب).
قالا: حدثنا
أبو أسامة عن
بريد، عن أبي
بردة، عن أبي
موسى، عن
النبي صلى
الله عليه وسلم
قال
"إن مثلي ومثل
ما بعثني الله
به كمثل رجل أتى
قومه. فقال: يا
قوم! إني رأيت
الجيش بعيني.
وإني أنا
النذير
العريان
فالنجاء.
فأطاعه طائفة
من قومه.
فأدلجوا
فانطلقوا على
مهلتهم. وكذبت
طائفة منهم
فأصبحوا
مكانهم.
فصبحهم الجيش
فأهلكهم
واجتاحهم.
فذلك مثل من
أطاعني واتبع
ما جئت به.
ومثل من عصاني
وكذب ما جئت
به من الحق".
[ش
(أنا النذير
العريان) قال
العلماء. أصله
أن الرجل إذا
أراد إنذار
قومه
وإعلامهم بما
يوجب المخافة
نزع ثوبه
وأشار به
إليهم إذا كان
بعيدا منهم
ليخبرهم بما
دهمهم. وأكثر
ما يفعل هذا
ربيئة قومه.
وهو طليعتهم
ورقيبهم.
(فالنجاء) أي
انجوا النجاء،
أو اطلبوا
النجاء.
(فأدلجوا)
معناه ساروا
من أول الليل.
أدلجت أدلج
إدلاجا
كأكرمت أكرم
إكراما
والاسم
الدلجة. فإن
خرجت بالليل قلت
أدلجت أدلج
إدلاجا،
بالتشديد.
والاسم الدلجة
بضم الدال.
(على مهلتهم)
هكذا هو في
جميع نسخ
مسلم.
(اجتاحهم)
استأصلهم].
{16}
Bize Abdullah b. Berrad
El-Eş'âri ile Ebû Kureyb rivayet ettiler. Lâfız Ebû Kureyb'indir. (Dedilerki):
Bize Ebû Usâme Büreyd'den, o da Ebû Bürde'den, o da Ebû Musa'dan, o da Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen rivayet etti. Söyle buyurmuşlar:
«Şüphesiz benim ve
Allah'ın benimle gönderdiği şeyin misâli bir adamın misâli gibidir. Ki :
Kavmine gelir de: Ey kavmim, ben orduyu iki gözümle gördüm. Ben gerçekten
soyunmuş uyarıcıyım. Kurtulmaya bakın! der. Kavminden bir taife ona itaat eder.
Ve gecelikle yola düşerek yavaş yavaş giderler. Onlardan bir taife de onu
yalanlayarak yerlerinde sabahlarlar ve ordu sabah baskını yaparak onları helak
eder. Köklerini kurutur, işte bana itaat edip getirdiğime tâbi olanlarla, bana
isyan edip getirdiğim hakkı yalanlayanların misâli, budur.»
Bu hadîsi Buhari Rikak
ve î'tisam bahislerinde tahrîc etmiştir.
Soyunmuş uyarıcıdan
murad : Korkunç haber getirendir. Eskiden Araplar'ın âdetine göre bir adam bir cemâati
korkutmak ve kendilerine korkunç bir haber vermek isterse elbisesini çıkarır,
şayet uzakta ise bu elbise ile kendilerine işarette bulunur. Bununla musibet
haberi verdiğine işaret ederdi. Bunu ekseriyetle bir cemâatin öncüsü ve gözcüsü
yapardı. Böyle yapması: Gören daha iyi farketsin, daha çok şaşsın ve manzara
daha çirkin olsun diyedir. Bu şekil o cemâati düşman için hazırlanmaya daha çok
teşvik eder. Bazılarına göre bunun mânâsı: «Ben, kendisine düşman yetişip,
elbisesini alan uyarıcıyım. İşte sizi çıplak olarak uyarıyorum.» demektir.
«Alâ nıühletihim» tâbiri
Müs1im'in bütün nüshalarında burada olduğu gibidir. «Ekem'ü beyne's-Sahiheyn»
nam eserde ikisinin de doğru olduğunu söylüyor.
İzah 2285 te